Μάθημα Ἕκτον
₪ ₪ ₪
Ὑπὸ τὸν μέγαν νερότροχον (ἢ ὑδρότροχον, waterwheel) τοῦ μύλου (μάθημα τέταρτον) ὑπάρχει ὕδωρ. Τὸ δὲ ὕδωρ ἐκεῖ δὲν ἵσαται (στέκεται) ἀλλὰ τρέχει· τὸ ὕδωρ ῥεῖ ὑπὸ τὸν τροχόν, οὕτως (so) δὲ κινεῖ τὸν τροχόν. Τί κινεῖ τὸν ὑδρότροχον τοῦ μύλου; τὸ ὕδωρ κινεῖ αὐτόν. Τί κινεῖ τὴν ἅμαξαν καὶ τοὺς τέσσαρας τροχούς του; ὁ ἵππος (τὸ ἄλογον, ου) κινεῖ τ. ἅ. κ. τ. τ. τροχούς του. Τί εἶναι ἵππος ἢ (or) ἄλογον; τὸ ἄλογον εἶναι ζῶον τετράποδον, διότι ἔχει τέσσαρας πόδας· ἀλλὰ εἶναι ἐπίσης (also) ζῶον οἰκιακόν, διότι εἶναι πλησίον τῆς οἰκίας· ἡ δὲ οἰκία τοῦ ἀλόγου εἶναι ὁ σταῦλος ἢ τὸ ἱπποστάσί̇ον· ὁ ἵππος μένει ἐν τῷ σταύλῳ, ὁ ἵππος οἰκεῖ ἐν τῷ σταύλῳ.
Ὅταν ὁ ἵππος κινῇ τὴν ἅμαξαν κινεῖ καὶ (also) τοὺς τέσσαρας πόδας, κινεῖ ἑαυτόν (himself)· ὅταν δὲ (ἤ, ἐπεῖ δὲ, and when) τὸ ἄλογον κινῇ ἑαυτόν, πηγαίνει. Ἵσταται ὁ ἵππος ἐν τῷ ἱπποστασίῳ ἡμέραν καὶ νύκτα; οὐδαμῶς (ἤ, κατ᾿ οὐδένα τρόπον, by no means)! Τὸ πρωΐ ὅτε ὁ ἥλιος ἀναβαίνει καὶ τὸ ἄλογον σηκόνεται (rises), ἐξέρχεται ἐκ τοῦ σταύλου και ἕλκει τὴν πλήρη ἅμαξαν εἰς τὸν μύλον. Ποῦ (where) οἰκεῖ ὁ ἵππος; πόθεν (whence) ἐξέρχεται; ποῖ (whither) πηγαίνει; τί ἕλκει;
Ὁ τροχός τοῦ μύλου κινεῖται (is moved) ὑπὸ τοῦ ὕδατος· οἱ μικροὶ (small) τροχοὶ τοῦ μύλον κινεῖται ὑπὸ τοῦ μεγάλου ὑδροτρόχου. Ὑπὸ τίνος κινεῖται οἱ τοῦ μύλου τροχοί; ὑπὸ τοῦ ὑδροτρόχου. Ὑπὸ τίνος κινεῖται ἡ ἅμαξα; ἡ ἅμαξα κινεῖται ὑπὸ τοῦ ἵππου· ὑπὸ τίνος κινεῖται ὁ ἵππος; ὁ ἵππος κινεῖ ἑαυτόν (himself).
Κινεῖται ἡ σελήνη, ἡ γῆ και ὁ ἥλιος; μάλιστα, κινεῖνται. Δὲν εἶναι ἡ σελήνη δορυφόρος τῆς γῆς, καὶ ἡ σελήνη κινεῖται ὑπὸ τῆς γῆς; μάλιστα, ἡ γῆ κινεῖ τὴν σελήνη. Ὑπὸ τίνος κινεῖται ἡ γῆ; αὕτη κινεῖται ὑπὸ τοῦ ἡλίου. Τί κινεῖ τὸν ἥλιον; ὁ θεός. Εἶναι ἡ γῆ δορυφόρος τοῦ ἡλίου; ὄχι, εἶναι πλανήτης. Πόσοι πλανῆται ὑπάρχουσιν; ὑπάρχουσιν ὀκτὼ πλανῆται. Τί εἶναι τὰ τῶν πλανητῶν ὀνόματα; (ἤ, πῶς ὀνομάζονται οἱ πλανῆται); ἰδοῦ τὰ τῶν πλανετῶν ὀνόματα· ὁ Ἑρμῆς, ἡ Αφροδίτη, ἡ Γῆ, ὁ Ἄρης, ὁ Ζεύς, ὁ Χρόνος, ὁ Οὐρανός, καὶ ὁ Ποσειδῶν· ταῦτα εἶναι πάντα πλανῆται οἵτινες περὶ τοῦ ἡλίου καὶ ὑπὸ τοῦ ἡλίον κινεῖνται ἐν τῷ οὐρανῷ.
Οἰκοῦσιν καὶ ἐν τῷ ὕδατι ζῶα; μάλιστα, οἱ ἰχθύες οἰκοῦσιν ἐν τῷ ὕδατι· πόσους πόδας ἔχουσιν; οἱ ἰχθύες δὲν ἔχουσιν πόδας· πῶς κινοῦσιν; κολυμβῶσιν. Εἶναι ὁ ἰχθὺς ἐν τῷ ὕδατι ἡμέραν καὶ νύκτα; βεβαίως (certainly), εἶναι πάντοτε (always) ἐν τῷ ὕδατι δὲν ἐξέρχεταί ποτε.
Σκόλιον
Ὑπάρχουσιν εἰς τὴν Ἑλληνικὴν ἐννέα μέρη τοῦ λόγου, δηλαδή· τὸ ἄρθρον, τὸ ἐπίθητον, τὸ ὄνομα, ἡ ἁντωνυμία, τὸ ῥῆμα, τὸ ἐπίρρημα, ὁ σύνδυσμος, ὁ πρόθεσις, τὸ ἐπιφώνημα. (There are in Greek nine parts of speech, viz: the article, adjective, noun, pronoun, verb, adverb, preposition, interjection.)
Ἡ κλίσις τοῦ ἄρθρου
Ἑνικός | Πληθυντικός | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ἀρσ. | Θηλ. | Οὐδ. | Ἀρσ. | Θηλ. | Οὐδ. | ||
Ὀν. | ὁ | ἡ | τό | οἱ | αἱ | τά | |
Γεν. | τοῦ | τῆς | τοῦ | τῶν | τῶν | τῶν | |
Δοτ. | τῷ | τῇ | τῷ | τοῖς | ταῖς | τοῖς | |
Αἰτ. | τόν | τήν | τό | τούς | τάς | τά |
-
Ὑπό, πρόθεσις (Lat. sub.), μετὰ γενικῆς, by (agent)· ἄλλως (otherwise) μετ᾿ αἰτιατικῆς, under (place, rule, condition).
-
Μέγαν, ἐπίθετον· μέγας (great) καὶ πολύς (much) εἶναι δύο ἀνώμαλα (irreg.) ἐπίθετα, ἀλλὰ μόνον εἰς τήν Ὀν. καὶ Αἰτ. τοῦ Ἀρσ. καὶ Οὐδ. ἑνικοῦ, οἷον· μέγας, μέγαν, μέγα· πολύς, πολύν, πολύ. Γεν., μεγάλου, κτλ (etc.)· πολλοῦ, κτλ, καθῶς (just as) τὸ ἄρθρον.
-
Νερόν, οῦ (ὕδορ) water, τροχός, οῦ (τρέχω, run) runner, wheel.
-
Ὁ μύλος, ου· τί σημαίνει εἰς τὴν Ἀγγλικήν;
-
Ὑπό-ἄρχω, ῥῆμα (sub-begin), exist, there is.
-
Ὕδωρ, ὄνομα τῆς τρίτης κλίσεως (declension) ἀνώμαλον, οἷον· ὕδωρ, ὕδατος, ὕδατι, ὕδωρ, ὕδατα, κτλ.
-
Ἐκει, ἐπίρρημα (ad-verb), there.
-
Ἵ-στα-ται for σί-στα-ται (sto), sta-nd.
-
Ῥεῖ, ῥῆμα, for ῥέ-ει (ῥέ-ω)· ὅρα rhe-um, that which flows.
-
Κινεῖ, κινέ-ει, ἄλλο ῥῆμα συνῃρημένον (contract), τοῦ τρίτου προσώπου ἑνικοῦ (3 p. s.), moves.
-
Του, ἀντωνυμία κτητική (poss.), Attic αὐτοῦ, his, its.
-
Ἄ-λογον, ου, ὄνομα σύνθετον τῆς δευτέρας κλίσεως τοῦ οὐδ. γένους (noun compound 2 decl., n.), the un-reasoning (animal), horse.
-
Πόδας, ὄν. θηλ. τῆς τρίτης κλί.· ποῦς (ποδ-ς, ped-al), ποδὸς κτλ· ὅρα σελίδα ιέ (see p. 15), foot. Μονοσύλλαβα ὀνόματα τῆσ τρίτης κλί. τονίζονται ἀνωμάλως κατὰ Γεν. καὶ Δοτ., Ἑν. τε καὶ Πληθ., ὡς ἄνω. (Monosyllabic nouns of the 3 decl. are accented irregularly in G. and D., both singular and plural as above.)
-
Ζῶον, ου (zoo-logy) ὄν. τῆς δευτέρας κλί., τοῦ οὐδ. γέν. (2 decl., n.), animal domestic.
-
Σηλήνη, ης· γῆ, ῆς· ἥλιος, ου (ὅρα σελ. έ), moon, earth, sun.
-
Δορυ-φόρος, ου, ὄν. δευτέρας ἀρσ., spear-bearer, satellite.
-
Πόσοι, -ος, η, ον, κτλ, καθῶς τὸ ἄνω ἄρθρον· ἀντωνυμιακὸν ἐπίθετον (pronominal adj.), how many planets are there?
-
Ἰδοῦ, ἐπιφώνημα, voilà, behold, here are.
-
Ταῦτα, ἀντων. δεικτική (pronoun demons.), οὗτος, αὗται, τοῦτο· τούτου, ταύτης, κτλ, σελ. ί (10) καὶ ιέ, this.
-
Ἰχθύς, ύος, ὄν. τρίτης ἀρσ., fish.
-
Κολυμβῶσιν, ῥῆ. συνῃρημένον τρίτον πληθ. τῆς ὁριστικῆς (3 pl. Indic.), they swim.
At this point there should be a thorough review and mastery of the various grammatical forms and terms already give. Thus, on pp. 3, 4, are some fifteen; p. 6, twelve; p. 8, the plurals of the old and some new ones; pp. 10–11, 12-13, 14-16, a score more, including the essentials of the entire declension. In the present lesson references to the preceding, in full and abbreviated, have been employed, but henceforth the abbreviations should suffice, or merely the terminations after the different parts of speech having inflection.